Sabirač je kombinaciona mreža koja omogućava
sabiranje dva binarna broja. Razlikujemo nekoliko vrsta
sabirača: polusabirač, potpuni sabirač, paralelni sabirač.
Polusabirač (half adder); HA
Sabira dva bita i ne sabira prenos
nastao sabiranjem bita manje težine
|
Polusabirač ima:
dva ulazna signala koji predstavljaju
binarne cifre
(a i b)
dva izlazna signala od kojih jedan
predstavlja rezultat sabiranja (s), a
drugi prenos u stariji (viši) razred
(Ciz): carry.
|
Šema, tablica istinitosti i
praktična realizaci HA
|
S obzirom da nema prenos iz
prethodnog (nižeg) razreda, polusabirač se ne
može koristiti za sabiranje višecifrenih binarnih
brojeva.
|
Potpuni sabirač (full adder); FA
|
Sabira dva bita uključujući bit prenosa nastao
sabiranjem bita manje težine
Potpuni sabirač ima:
tri ulazna signala od kojih dva
predstavljaju binarne cifre (a i b), a treći prenos iz
prethodnog razreda (Cul)
dva izlazna signala od kojih jedan
predstavlja rezultat sabiranja (s), a drugi
prenos u
stariji (viši) razred (Ciz).
|
Blok šema i tablica istinitosti koja
odgovara FA |
Realizacija potpunog sabirača
sa dva polusabirača i jednim ILI kolom
|
Paralelni (kaskadni) sabirač
|
Sabiranje višecifrenih
binarnih brojeva ostvaruje se kaskadnom vezom
više potpunih sabirača. Broj potpunih sabirača u
kaskadnoj vezi jednak je broju cifara, odnosno bitova
koje imaju brojevi koji se sabiraju (za svaki bit po
jedan sabirač). Veza između sabirača se
ostvaruje vezivanjem izlaznog prenosa nižeg razreda na
ulazni prenos višeg razreda.
Logika i realizacija kaskadnog
sabirača višecifrenih brojeva
|
Napomena: Pri realizaciji sabirača
koristi se exILI (eXOR) kolo čiju oznaku, tablicu
istinitosti i realizaciju sa NI kolima možete vidjeti na
slici ispod.
|
|